- Niektóre internetowe treści, nawet jeśli nie są niepokojące lub nielegalne, mogą promować przekonania szkodliwe lub krzywdzące, zarówno dla dzieci, jak i dla innych grup lub osób.
- Wśród takich treści promujących krzywdzące/szkodliwe przekonania można wymienić mowę nienawiści, dyskryminację i skrajne opinie/ideologie. Mogą one przyjąć postać opinii publikowanych w sieci społecznościowej, informacji, „faktów” lub innych mylących elementów. Taka treść nie jest bezpośrednio krzywdząca lub szkodliwa dla oglądającego ją dziecka, może jednak wpłynąć z biegiem czasu na jego przekonania i skłonić do złego zachowania wobec innych.
- Inne internetowe treści zachęcają do krzywdzącego lub szkodliwego zachowania, często wobec samego siebie, ale również wobec innych.
- Mogą być to treści promujące najróżniejsze formy autodestrukcji (takie jak anoreksja, samookaleczenia lub samobójstwo) i treści promujące szkodliwe działanie skierowane przeciwko osobie lub grupie, w tym treści związane z terroryzmem. W dziedzinie zdrowia i dobrostanu psychicznego do szkodliwych zachowań mogą skłaniać niezdrowe publikacje, odnoszące się do nawyków żywieniowych, wyzwań internetowych, programów ćwiczeń, porad dotyczących samoleczenia, promowania kontrowersyjnych substancji itd.
- Niekiedy trudno jest, tak dzieciom, jak i dorosłym, rozpoznać internetowe treści promujące krzywdzące lub szkodliwe przekonania lub zachowania. Tego rodzaju treści mogą być przedstawiane jakby były faktami, podczas gdy stanowią indywidualną opinię lub nieprawdę. Fałszywe lub wprowadzające w błąd informacje mogą być mieszane z informacjami prawdziwymi, by zwiększyć ich pozorną wiarygodność. Jeżeli źródłem informacji jest osoba, którą dziecko podziwia i której ufa, z większym prawdopodobieństwem uwierzy w nią lub zachowa się zgodnie z nią. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w rubryce „Dezinformacja, fake newsy i deepfake’i”.
Rady:
- Warto rozmawiać z dzieckiem o wiarygodności zobaczonych lub zasłyszanych w sieci informacji, zwłaszcza jeżeli zachęcają lub przekonują do przyjęcia szczególnego przekonania/postawy lub do danego zachowania.
- Przypomnij dziecku, że treści nawołujące do nienawiści lub dyskryminacji, a także skierowane przeciwko niemu lub innym osobom zachowania, są niedopuszczalne i nie należy uznawać ich za dobre rady.
- Dzieci trafiają niekiedy w internecie na treści krzywdzące lub szkodliwe, ponieważ zastanawiają się nad światem, nad innymi i nad samymi sobą. Upewnij się, że dziecko ma możliwość prowadzenia otwartych i szczerych rozmów i jasno komunikuj mu, że możesz odpowiedzieć na wszystkie jego pytania – zachęci je to do szukania odpowiedzi w źródłach bardziej wiarygodnych niż internet. Przypomnij dziecku, że w sprawie jego zdrowia lub dobrostanu najlepiej doradzi mu lekarz lub inny pracownik służby zdrowia.
- Z programów filtrujących lub nadzorujących można korzystać, by ograniczać treści, do których dziecko ma dostęp w sieci, lub by dowiedzieć się, czy wyszukuje informacje mogące kierować je ku krzywdzącym lub szkodliwym treściom. Jeżeli zdecydujesz się na takie rozwiązanie, należy powiedzieć o tym dziecku i wyjaśnić mu ich przydatność.
- Jeżeli obawiasz się, że dziecko może być pod wpływem internetowych treści negatywnie wpływających na jego przekonania lub zachowanie, zwróć się o pomoc np. do szkoły dziecka, lekarza pierwszego kontaktu lub innych specjalistów.